Gustaw Herling-Grudziński
Gustaw Herling-Grudziński – pisarz, eseista, publicysta. Jeden z najważniejszych przedstawicieli polskiej literatury emigracyjnej, autor literackich analiz totalitaryzmu, a jednocześnie intelektualista głęboko zanurzony w refleksji moralnej, historycznej i duchowej.
Urodził się 20 maja 1919 roku w Kielcach, w zasymilowanej rodzinie żydowskiej. Studiował polonistykę i filozofię na Uniwersytecie Warszawskim.
Jego młodzieńcze zamiłowania koncentrowały się wokół literatury i myśli społecznej, jednak wybuch II wojny światowej
w 1939 radykalnie zmieniły jego życie.
W czasie wojny walczył w kampanii wrześniowej, a następnie próbował przedostać się do Francji, by kontynuować walkę
z okupantem. Został jednak aresztowany przez NKWD przy próbie przekroczenia granicy sowieckiej i zesłany do łagru na północy Rosji. Doświadczenia z obozu pracy w Jercewie pod Archangielskiem stały się fundamentem jego późniejszej twórczości i świadectwem epoki – opisał je w głośnej książce „Inny świat” uznawanej dziś za jedno z najważniejszych dzieł literatury łagrowej. Książka ta przez lata była zakazana w Polsce, ukazywała brutalność sowieckiego systemu oraz granice człowieczeństwa w nieludzkich warunkach.
Po podpisaniu układu Sikorski-Majski w 1941 roku został zwolniony z łagru i wstąpił do Armii Andersa. Brał udział w kampanii włoskiej, m.in. w bitwie pod Monte Cassino. Po wojnie osiadł na emigracji, najpierw w Londynie, gdzie współpracował
z Radiem Wolna Europa, a następnie w Neapolu, gdzie spędził resztę życia.
Był jednym z bliskich współpracowników Jerzego Giedroycia i Instytutu Literackiego w Paryżu, a jego teksty ukazywały się regularnie na łamach miesięcznika „Kultura”.
Od 1971 roku publikował „Dziennik pisany nocą” – serię głęboko refleksyjnych zapisków o literaturze, historii, filozofii, religii
i kondycji ludzkiej, będącym zarówno literackim pamiętnikiem i świadectwem epoki.
Jego twórczość obejmuje eseje, opowiadania i recenzje. Przez całe życie podejmował temat odpowiedzialności jednostki wobec zła, pamięci, sumienia oraz granic ludzkiej wolności.
Zmarł 4 lipca 2000 roku w Neapolu, gdzie został pochowany. Jego twórczość, przez lata była niedostępna w kraju, po 1989 roku zaczęła być szerzej obecna w polskim życiu literackim i edukacji. Uznawany jest dziś za jednego z najwybitniejszych pisarzy XX wieku i jedno z najważniejszych świadków totalitaryzmu.
Wyszukaj książki, audiobooki i e-booki.
Znajdź, zarezerwuj i wypożycz książki w naszej bibliotece.
